Ποίοι ευθύνονται για την αισχροκέρδεια στην αγορά αγροτικών προϊόντων;

Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

Δεν έχει τέλος το «όργιο» αισχροκέρδειας που παρατηρείται στην αγορά των αγροτικών προϊόντων - αλλά και των κτηνοτροφικών αγαθών - καταδεικνύοντας στην πράξη πόσο πολύ επιβαρύνεται η τσέπη του Έλληνα καταναλωτή.

Και μπορεί οι παραγωγοί να επιρρίπτουν ευθύνες στους μεσάζοντες ότι αυτοί «παραφουσκώνουν» τις τιμές, όμως κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών, υποστηρίζει ο Μανώλης Βακόντιος πρόεδρος της ΕΑΣ Σητείας.

Σημαντικό δε μερίδιο ευθύνης κατά τον ίδιο έχει πρωτίστως το κράτος με την φορολογική ασυλία που έχει παράσχει στους αγρότες οι οποίοι δεν υποχρεούνται να τηρούν βιβλία της εφορίας!

Όπως λέει ο κ. Βακόντιος, το κράτος γνωρίζει καλά ότι τα εικονικά τιμολόγια διανύουν  μια παρατεταμένη περίοδο άνθησης. Πολλοί παραγωγοί τονίζει αδιαφορούν επί της ουσίας για τις καλλιέργειές τους και ζουν από τις επιδοτήσεις και τις επιστροφές ΦΠΑ. 

Το φαινόμενο, σύμφωνα με τον ίδιο, κάποιου εισαγωγέα - χονδέρμπορα να φέρνει επί παραδείγματι ντομάτες από την Τουρκία και εν συνεχεία να συμφωνεί με Έλληνα παραγωγό να του κόψει τιμολόγιο αγοράς σε προκαθορισμένη τιμή είναι το σύνηθες και το πλέον κερδοφόρο και για τα δύο μέρη.

Ο μεν εισαγωγέας διανέμει το εισαγόμενο είδος του στην αγορά αφού πρώτα τα ονοματίσει ελληνικό για να εκτοξεύσει την τιμή του στα ύψη - βάζοντας υπερκέρδη στη τσέπη του - ο δε παραγωγός καρπώνεται χωρίς κόπο το ΦΠΑ (11% επί του τιμολογίου αγοράς). Ανάλογα ισχύουν και για τα κτηνοτροφικά είδη, με τις περισσότερες εισαγωγές κρέατος να πραγματοποιούνται από τις βαλκανικές αγορές. 

Δεν ευθύνονται οι μεσάζοντες για τις παραφουσκωμένες τιμές των προϊόντων. Αυτό λέει η άλλη πλευρά. Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Θεσσαλονίκης, Γιάννης Χαραλαμπίδης, ο έμπορος που αγοράζει από τον παραγωγό επιβαρύνεται με σημαντικά κόστη, τα οποία ως επί το πλείστον αφορούν τη συσκευασία-τυποποίηση (φτάνει τα 3 - 4 λεπτά το κιλό), τη φύρα που δημιουργείται, η οποία κοστολογείται στα 7 λεπτά το κιλό, και τα μεταφορικά, που είναι επιπλέον 3 λεπτά το κιλό.

Τα συγκεκριμένα κόστη αφορούν την κιτρινόσαρκη πατάτα Νευροκοπίου που είναι και είδος ευρείας κατανάλωσης. Έτσι, η Κεντρική Λαχαναγορά αγοράζει από τον παραγωγό στο Νευροκόπι τη συγκεκριμένη ποικιλία πατάτας αντί 23 λεπτών το κιλό, για να φτάσει στον έμπορο της Λαχαναγοράς στα 35 λεπτά το κιλό. Εκείνος θα την πουλήσει τελικώς στον πελάτη του στα 37- 40 λεπτά το κιλό. Καταλήγει στις λαϊκές αγορές να πωλείται από 67 λεπτά το κιλό έως 70 λεπτά, ενώ στα μανάβικα μπορεί να φτάσει τα 75 λεπτά.

Στο ερώτημα, ποιος τελικώς ευθύνεται για την άνοδο στις τιμές των αγροτικών προϊόντων, η άποψη του Γιάννη Χαραλαμπίδη είναι ότι δεν φταίνε ούτε οι έμποροι, ούτε οι παραγωγοί. Οι τιμές καθορίζονται από τους κανόνες του ανταγωνισμού και βεβαίως από την εκάστοτε προσφορά και ζήτηση. Παρότι δεν επιρρίπτει ευθύνες στους παραγωγούς, δεν παραλείπει με αφορμή το «κίνημα της πατάτας», που πρόσφατα παρουσιάστηκε, να χαρακτηρίσει ανάλογα φαινόμενα ως πλιάτσικο. Αυτά επιδεινώνουν την ήδη κακή οικονομική κατάσταση της χώρας, μειώνοντας περαιτέρω τα κρατικά έσοδα.