Φταίει η γενιά του Πολυτεχνείου;

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ

Τελικά για την σημερινή μας κατάσταση φταίει «η γενιά του Πολυτεχνείου»; Μήπως όντως η πολιτική ελίτ που κυριάρχησε μετά το 1974, είναι αυτοί που αναδείχτηκαν από την εξέγερση του 1973 και στην συνέχεια εξαργύρωσαν αυτή τους την ηρωική πράξη με εξουσία, προβολή, χρήμα και διαφθορά;

Ας ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα:

1.      Η «γενιά του Πολυτεχνείου» δεν είναι κάτι το ενιαίο. Ούτε όλοι βρέθηκαν για τον ίδιο λόγο στο Πολυτεχνείο, ούτε είχαν κοινές ιδεολογικές καταβολές, ούτε είχαν κοινή πορεία στην συνέχεια. Είχαν βεβαίως κοινό στόχο τότε  την αντίσταση στην χούντα και είχαν και μια σειρά κοινά συνθήματα (κυρίως αντιαμερικανικά,  αντιφασιστικά και για την εγκαθίδρυση ενός δημοκρατικού καθεστώτος). Πολλοί από αυτούς συνέχισαν μάλιστα να συμμετέχουν στα κοινά υπερασπιζόμενοι τις ίδιες θέσεις που υπερασπίστηκαν το 1973.

2.      Όλοι μας ως φοιτητές ή ως νεολαίοι ήμασταν ένα στρώμα ανήσυχο, αλλά με διαφορετική ταξική προέλευση και διαφορετικές προτεραιότητες.  Όλοι δικαιούνται να έχουν δημοκρατικές ευαισθησίες και είναι ιδιαίτερα τιμητικό για άτομα που προέρχονταν από πιο πλούσια στρώματα να βρίσκονται στην ίδια γραμμή με τα παιδιά των υπαλλήλων των πατεράδων τους. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα είχαν και τις ίδιες προτεραιότητες  στην ζωή τους μετά την πτώση της χούντας. Απολύτως σεβαστό, απολύτως κατανοητό και ουδείς ψόγος γι’ αυτό. Ο καθένας έχει δικαίωμα να καθορίσει τα της ζωής του. Για αυτά όμως θα αξιολογηθεί! 

3.      Το πρόβλημα είναι ότι ορισμένοι (πολύ λίγοι) επέλεξαν να προβάλουν τον εαυτό τους (και το κόμμα τους πολλές φορές)  ως τον «γνήσιο εκφραστή και συνεχιστή της παράδοσης του Πολυτεχνείου». Αυτό επεδίωξαν να το μετουσιώσουν σε στοιχείο ιδεολογικής και  πολιτικής υπεροχής και διαβατήριο για πολιτικά αξιώματα ή και  προσωπική οικονομική ευμάρεια. Στη συνέχεια η προσωπική τους απαξίωση ή η αποτυχία σε κάτι που ανέλαβαν, «μεταφράσθηκε»  σε «προδοσία των ιδανικών του Πολυτεχνείου», σε «εξαργύρωση της τότε ηρωικής στάσης τους» κλπ. Προφανώς είναι λάθος αυτή η ανάγνωση. Όποιος είναι δημοκράτης και αγωνιστής δεν είναι υποχρεωτικά και καλός μάνατζερ-υπουργός-βουλευτής κλπ. Όποιος συμμετείχε στην εξέγερση δεν σημαίνει ότι γι’ αυτόν αποκλειστικά τον λόγο, θα ζήσει την υπόλοιπη ζωή του σαν ένας νέος Τσε ή σαν ιερομόναχος. «Τίποτα το ανθρώπινο δεν μας είναι ξένο». Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι  αποδεχόμαστε την κάθε είδους εκτροπή….

4.      Όμως εύλογο το ερώτημα: Δηλαδή όποιος συμμετείχε στην εξέγερση, δεν δικαιούται να διεκδικήσει ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου στην συνέχεια; Σαφώς και μπορεί. Στο κάτω-κάτω αυτοί που ρίσκαραν πολλά για το κοινό καλό έστω και μια φορά, είναι πιο εύκολο να θεωρηθεί ότι δεν θα προτάξουν τα προσωπικά τους συμφέροντα στην άσκηση της εξουσίας.  Το αν τελικά κάποιοι απορροφήθηκαν από ένα σύστημα εξουσίας και προσάρμοσαν την συμπεριφορά τους σε κανόνες θεσμικής διαχείρισης και όχι σε πρακτικές σύμφωνες με τα συνθήματα του Νοέμβρη είναι κάτι που όλοι μας μπορούμε να το αξιολογήσουμε. Μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε ρεαλισμό, εκσυγχρονισμό, υποχώρηση, ξεπούλημα ή όπως αλλιώς θέλει ο καθένας. Δεν μπορούμε όμως να το χρεώσουμε σε μια γενιά...

Τότε γιατί γίνεται όλη αυτή η συζήτηση; 

Πολύ περισσότερο γιατί αυτή η συζήτηση γίνεται σήμερα που οι πολιτικοί από την γενιά του Πολυτεχνείου είναι λιγότεροι από κάθε άλλη φορά, ενώ από τους ηγέτες των σημερινών κομμάτων κανείς (πλην της Αλέκας Παπαρήγα και του Φώτη Κουβέλη)  δεν συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και την εξέγερση του Πολυτεχνείου (ίσως μόνο ο Μιχαλολιάκος να ήταν απέξω από το Πολυτεχνείο  για να  συνεισφέρει στην καταστολή)... Πιστεύω ότι η απάντηση είναι προφανής:

- Ζούμε σε μια εποχή που τα μηνύματα αντίστασης είναι «ενοχλητικά».  Επομένως πρέπει να αποδομηθούν.

- Ζούμε σε μια εποχή που πρότυπο συμπεριφοράς θέλουν να είναι το να αποδέχεσαι ότι δεν μπορείς να τα βάλεις με τους ισχυρούς.

- Ζούμε σε μια εποχή που όποιος λέει κάτι  που ταράζει παλιές κατεστημένες πρακτικές, αυτός διασύρεται, συκοφαντείται, επιδιώκεται να απομονωθεί.

- Ζούμε σε μια εποχή που επιχειρείται η αποϊδεολογικοποίηση της  ζωής και της συμπεριφοράς μας.  Βλέπετε οι αξίες της γαλλικής επανάστασης, «δεν χωρούν, ούτε περιλαμβάνουν»  το ρατσιστικό μένος, τον εθνικισμό και αντιευρωπαϊσμό ορισμένων,  τη βία κατά αδυνάτων, την συμπεριφορά «αγέλης». 

- Ζούμε σε μια εποχή που οτιδήποτε είχε «επίσημο χαρακτήρα», καταγγέλλεται σαν «συστημικό» και κατ’ επέκταση πρέπει να αποδομηθεί και να δοθεί βορά στον  ακροδεξιό λαϊκισμό.

- Ζούμε την εποχή που πεθαίνει το παλιό χωρίς να είναι σαφές τι θα το διαδεχθεί.

Επομένως ζούμε τις οδύνες και τις αγωνίες μιας νέας κοινωνικής γέννας. Θα έχει πόνους, θα έχει απώλειες, αλλά όλοι θέλουμε να  γεννήσει ελπίδα και πρόοδο. 

Ορισμένοι ανησυχούν μήπως το νέο αυτό βρέφος θα  είναι ατίθασο και «ανεπίδεκτο  μαθήσεως». Γι’ αυτό προσπαθούν πριν ακόμα γεννηθεί να παρέμβουν στο DNA του.

«Για φαντάσου μόλις  γεννηθεί να βγάλει την γλώσσα έξω»….